Građani Opštine Breza godinama se suočavaju sa problemom upravljanja otpadom. JP „Komunalno“ d.o.o. Breza i lokalna vlast kao rješenje koriste lokaciju u naselju Nedići koja nije predviđena za odlaganje otpada i u suprotnosti je sa odredbama Zakona o upravljanju otpadom FBiH. Nezakonito odlaganje komunalnog otpada na ovu lokaciju je svjesno uništavanje životne sredine i zdravlja građana- tvrde aktivisti.
Piše: Sanja Vasković
Smeće se na deponiju u Nedićima odvozilo posljednjih deset godina, a lokacija je služila neko vrijeme kao pretovarna stanica. Ponovno odlaganje otpada je počelo prije tri godine, i od tada je ta lokacija opet zatrpana ogromnim količinama otpada. Ono što je takođe zabrinjavajuće jeste da se otpad odlaže pored rijeke Stavnje koja protiče svega nekoliko metara od samog odlagališta.
Članovi inicijative “Uklonimo divlju deponiju u Nedićima” kažu da su se obraćali nadležnim institucijama, kako Kantonalnoj upravi za inspekcijske poslove Zeničko-dobojskog kantona, tako i preduzeću „Komunalno“ d.o.o Breza s ciljem analize utrošenih sredstava za saniranje deponije.
“Inicijativa ‘Uklonimo divlju deponiju Nedići’ je započela sa trojakim djelovanjem za rješavanje ovog problema, pravno, obraćajući se relevantnim institucijama s ciljem prikupljanja informacija i definisanja narednih koraka, zagovarački, s ciljem podsticanja nadležnih institucija na rješavanje problema i također smo se počeli obraćati javnosti i medijima kroz javne događaje i druge mehanizme da bismo podigli svijest o problemu i dobili što veću podršku građana i građanki koje pogađa navedeni problem“, navode za SPIN Info članovi Inicijative.
Otpad sa jedne nelegalne deponije odvozi se na drugu
Iz JP „Komunalno“ doo Breza navode kako prije 2022. godine nije bilo sredstava od strane opštine i Ministarstva Zeničko-dobojskog kantona za saniranje deponije Nedići.
U 2022. godini Ministarstvo za prostorno uređenje, promet i komunikacije i zaštitu okoline ZDK dodijelilo je 10.000 KM za odvoz otpada sa područja Opštine Breza na regionalnu deponiju „Mošćanica“ Zenica. Takođe, u 2022. godini komunalnom preduzeću dodijeljena su sredstva u iznosu od 13.800 KM kroz Sporazum o zajedničkom učešću u realizaciji projekta „Uklanjanje i sanacija divlje deponije otpada na lokalitetu Nedići, Općina Breza“. Projekat je realizovan odvozom cca 990,00 tona komunalnog otpada na deponiju JKP „Trnovo“ u Trnovu.
Ono što je zanimljivo jeste da je riječ o deponiji “Krupačke stijene” kojom upravlja JKP “Trnovo” i koja takođe ilegalno radi. Umjesto trajnog rješenja odlaganja otpada odnosno zakonskog i ekološki- prihvatljivog, BiH je u situaciji da se problem nelegalnog odlaganja otpada na jednoj deponiji rješava pretovaranjem na drugu nelegalnu deponiju.
Da se otpad sa deponije u Brezi odvozi na “Krupačke stijene” potvrdio nam je i sagovornik koji je kako kaže, zbog političkih pritisaka, htio ostati anoniman.
“Želim da Vas obavjestim da na deponiju ‘Krupačke stijene’ osim lokalnih preduzeća otpad dovoze (u mnogo većim količinama od domaćih preduzeća) takođe firme iz Federacije svakodnevno sa velikim kamionima i prikolicama. To je privremeno bio zabranio prošli direktor nakon pritiska ekoloških udruženja iz Istočnog Sarajeva, ali je nakon sto se promjenilo rukovodstvo to opet nastavljeno, jer viđamo svakodnevno kamione koji ulaze u deponiju. Glavne firme iz Federacije su Alba koja dovozi otpad iz Hercegovine i Komunalno Breza koje dovoze redovni otpad iz Breze i takođe čiste stare divlje deponije u Brezi i okolini te velike količine u poslednje vrijeme dovoze šleperima u Krupačke stijene”, kaže naš sagovornik.
Divlja deponija u Nedićima nema dozvolu za rad, samim tim ne ispunjava nikakve ekološke i druge uslove za odlaganje otpada na tu lokaciju
Deponija nije zagrađena, vjetar raznosi otpad na sve strane, po cesti, šumskom dijelu i sve do rijeke. Psi lutalice dolaze na deponiju u potrazi za hranom, a i šumske životinje pa tako raznose otpad. Iz deponije se štetne materije ulijevaju u rijeku Stavnju. Nesnosan smrad, pogotovo u ljetnim danima se širi stotinama metara oko deponije, uz i niz regionalnu saobraćajnicu. Nesumnjivo, divlja deponija može biti i izvor zaraze.
Sve ovo razlog je za pokretanje inicijative, kako bi se konačno riješio problem nelegalne deponije u opštini Breza.
“Inicijativa ‘Uklonimo divlju deponiju Nedići’ je započela sa trojakim djelovanjem za rješavanje ovog problema, pravno, obraćajući se relevantnim institucijama s ciljem prikupljanja informacija i definisanja narednih koraka, zagovarački, s ciljem podsticanja nadležnih institucija na rješavanje problema i također smo se počeli obraćati javnosti i medijima kroz javne događaje i druge mehanizme da bismo podigli svijest o problemu i dobili što veću podršku građana i građanki koje pogađa navedeni problem”, navode za naš medij dodajući da su povodom Svjetskog dana voda organizovali čišćenje rijeke Stavnje.
Uništena okolina, tlo i šumski pojas uz regionalnu saobraćajnicu, te zagađena rijeka Stavnja komunalnim otpadom je ogledalo opštine Breza i njenog komunalnog preduzeća.
Građani i građanke iz Inicijative su predstavili svoje zahtjeve, te od nadležnih organa traže da se konačno riješi problem upravljanja otpadom u Opštini Breza, što podrazumijeva zatvaranje i sanaciju divlje deponije u Nedićima, te iznalaženje nove i odgovarajuće lokacije za deponovanje otpada uz poštovanje zakonskih propisa.