Ovih dana tenzije u opštini Istočna Ilidža podignute su zbog najave Međunarodnog aerodroma Sarajevo da će izvoditi radove izgradnje perimetarske ograde. Ono što je problematično jeste da dio zemljišta na kojem su planirani radovi obuhvata i zamišljenu međuentitetsku liniju između Republike Srpske i Federacije BiH. Mještani ulice Vasilja Grđića su protestovali zbog najave zatvaranja dijela ulice, ali su ostali u sjeni zbog skupljanja predizbornih političkih poena i širenja klasične mantre o patriotama i izdajnicima Republike Sprske.
Piše: Sanja Vasković
Naslovna fotografija: Opština istočna Ilidža
Ni toliko godina nakon potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma zajedničke geodetske komisije Republike Srpske i Federacije nisu uradile ništa po pitanju formiranja međuentitetske linije, tako da još uvijek nije precizno utvrđen nijedan dužni metar granične linije između entiteta, izuzev na Dobrinji, što je svojevremeno riješeno arbitražnom odlukom sudije Šeridana imenovanog od strane tadašnjeg visokog predstavnika u BiH Volfganga Petriča. Istočna Ilidža kao pogranična opština specifična je po tome što zamišljena entitetska linija negdje prolazi čak kroz kuće mještana, što zbog pomenutog problema ne znaju šta je tačno vlasništvo ove opštine, jer nema katastarskih izlaganja, ali i što 30 godina nakon rata u ovoj opštini vlada SDS.
No, krenimo od početka.
Šta nam činjenice govore?
Krajem jula Međunarodni aerodrom Sarajevo uputio je dopis Opštini Istočna Ilidža kojim ih obavještavaju da će početi radovi na proširenju aerodroma, odnosno izgradnji perimetarske ograde, te da će zbog ovoga biti zatvoren dio ulice Vasilja Grđića. Uz dopis su priloženi katastarska kopija, važeći elaborat, te građevinska dozvola izdata izdata od strane Ministarstva za prostorno uređenje Federacije BiH.
Foto: SRNA
Kada je u pitanju samo zemljište na kojem je planirana izgradnja, ono sa nekih 20-30 000 metara kvadratnih posjedovno pripada teritoriji Republike Srpske , no vlasnički pripada Međunarodnom aerodromu Sarajevo još od 1991. godine kada je izvršena eksproprijacija zemljišta za potrebe aerodroma.
Opština Istočna Ilidža nije dala odobrenje za građenje na ovom prostoru, a u skladu sa pozitivnim zakonskim propisima ukoliko neki građevinski objekat prelazi teritoriju dva entiteta nadležno je Ministarstvo za prostorno uređenje građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske.
Iz Opštine Istočna Ilidža o ovome problemu obavijestili su sve relevantne institucije uključujući, RUGIP, Policijsku stanicu Istočna Ilidža, KPZ Kula, ali i inspekciju Grada Istočno Sarajevo koja bi, u slučaju početka radova, iste mogla zaustaviti, jer je riječ o teritoriji Grada Istočno Sarajevo. Iako je zatvaranje ulice najavljeno za 14. avgust , još uvijek je prohodna.
SNSD u borbi za Istočnu Ilidžu
Par dana nakon ovoga poslanik u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH i kandidat za načelnika ove opštine iz SNSD-a Miroslav Vujičić rekao je SRNI da je načelnik opštine Istočna Ilidža Marinko Božović odobravanjem da se na području opštine izvode radovi na proširenju Međunarodnog aerodroma Sarajevo poklonio granicu i teritoriju Srpske i upitao ga koja je cijena toga.
“Božović je sebi dao za pravo da samostalno ili po naredbi svojih mentora pokloni granicu i teritoriju Republike Srpske i dozvoli izgradnju objekata sa posebnom zaštitom gdje se dovodi u pitanje sam suverenitet Republike Srpske”, istakao je Vujičić.
Aktuelni načelnik opštine Istočna Ilidža i Vujičićev protivdandidat na sljedećim izborima Marinko Božović oštro je demantovao Vujičića tvrdeći da je riječ o lažima, ponudivši medijima dostupne dokumente na uvid.
“Tvrdnje prinuđenog kandidata za načelnika su apsolutne i gnusne laži kojim je meni ugrožena bezbjednost, ali i članovima moje porodice. Ja nisam ništa prodao i neću dozvoliti da se tako neko igra sa mojim imenom štiteći interese stanovnika ove Opštine”, rekao je Božović dodavši da je riječ o orkestriranom predizbornom napadu SNSD-a koji se vrši ucjenama radnika javnih preduzeća sa područja ove opštine, da je dio stanovnika izmanipulisan i da će se on pojaviti na najavljenom protestu građana iz ulice Vasilja Grđića.
Tajni javni sporazum
Vujičić kaže da je Božović u kontaktu s menadžmentom sarajevskog Aerodroma od 2021. godine i da odbornici Skupštine opštine Istočna Ilidža i građani nisu upoznati o detaljima potpisanog Sporazuma. No, Božović je pomenuti dokument javno pokazao te rekao da se Sporazum isključivo odnosi na zabranu gradnje visokih objekata u blizini aerodroma, zbog bezbjednog slijetanja aviona.
Iz Pravobranilaštva RS tvrde da je Božović prekoračio ovlaštenja, jer im se nije obratio po ovom pitanju.
Da li je iko tokom radnog vremena ostao u javnim preduzećima?
“Tri metra neka da aerodrom, tri metra neka da istočna Ilidža od Kule ili od čega bilo. Može isti ovakav put, samo oko aerodroma, da naša djeca mogu normalno da dođu do škole, da oni koji nemaju kola mogu normalno da idu. Znači isti ovoliki put samo malo okolo. Možete li se to dogovoriti? Nećemo mi sada čekati još dvadeset godina da se neko dogovori”, kazala je medijima tokom protesta mještanka Gordana Ćuković Trapara.
Zahtjevi mještana uglavnom su bili slični, a to je da im se omogući prohodnost ako dođe do zatvaranja ulice. No, isti su ostali u sjeni sugrađana koji su došli na proteste iako nemaju veze sa pomenutom ulicom. Načelnik Božović poveo je sa sobom pratnju iz Opštine, no primijetan je bio priliv SNSD-ovih glasača, kandidata za odbornike, te radnika javnih preduzeća sa područja ove opštine koji su, po svemu sudeći natjerani da dođu na protesni skup. Najviše ih je bila iz Zavoda za zapošljavanje u Istočnoj Ilidži.
Dalje, malo je poznato da Opštini Istočna Ilidža pripada dio teritorije na potezu Mojmila, na kojem zbog nepristupačnosti puta ova opština nema nikakve ingerencije zbog čega su 2022. godine tražili od institucija BiH da se izvrši zamjena zemljišta upravo za ovo koje je danas predmet rasprave. Pozitivnog odgovora ni sa jedne strane, odnosno predstavnika RS, Federacije i BiH- nije bilo.
Skoro 30 godina nakon rata, BiH nema jasno utvđene granice. Riječ je o pitanju koje izaziva nacionalne tenzije, a dobro oprobani recept podjele uloga na patriote i izdajnike donosi političke poene dok svakodnevni problemi građana koji u ovom slučaju možda neće moći doći do Doma zdravlja, padaju u drugi plan.
