Vlast u Istočnom Novom Sarajevu svake godine hvali se podsticajima za privredu i poljoprivredu u visini od oko 300.000 KM. Ko su korisnici podsticaja javnost ne zna, s obzirom da je Skupština Opštine usvojila Odluku da se imena ne objavljuju i pored upita opozicije i našeg medija. Da je riječ o kršenju ljudskih prava, s obzirom da nije utvrđeno da ova informacije nije od javnog značaja, smatra i Institucija ombudsmena za ljudska prava u BiH.
Piše: Valentina Galović
Novinari portala Spin info su više puta pokušavali doći do informacija ko su poljoprivrednici koji su dobili podsticaje prošle godine od 150 0000 KM, te zašto se njihov identitet skriva s obzirom da nije u pitanju osjetljiva kategorija društva.
Na posljednjoj sjednici Skupštine opštine odbornica opozicije Bosiljka Dunjić ponovo je tražila spisak korisnika podsticaja, međutim načelnik opštine Istočno Novo Sarajevo Jovan Katić opet je ponovio da je usvojena odluka da se imena ne objavljuju. I to je to.
U toku jednog od prvih razgovora sa načelnikom Odjeljenja za privredu i društvene djelatnosti, Igorom Đokanovićem, rečeno nam je da postoji lista i da uvid nije nikakav problem. Nakon više pokušaja da dobijemo spisak korisnika, na kraju nam je rečeno da će konačna lista ubrzo biti formirana i dostupna za uvid.
Na pitanja o tome ko ima pravo da se prijavi na konkurs za podsticaje nismo dobili precizne uslove prijave. Rečeno nam je da poljoprivrednik mora da bude sa prostora Opštine Istočno Sarajevo, te da je formirana posebna komisija koja je odlučivala o tome ko će biti odabrani poljoprivrednici, ali ne i ko je sačinjavao komisiju ili po kojim kriterijumima su poljoprivrednici birani.
Korisnike podsticaja, njih preko 600 obuhvaćenih programima podsticaja, iz nekog razloga, kriju.
S obzirom da su podsticaji iz opštinskog budžeta, informacije o primaocima bi trebale biti dostupne za javnost. Građani imaju pravo znati kako se troši njihov novac. Osim toga, ostali smo uskraćeni i za informacije ko i na koji način vrši nadzor nad utroškom ovih sredstava, odnosno da li su namjenski potrošena.
Da li načelnik i opštinska uprava mogu bilo kada i kako žele zabraniti informacije od javnog značaja pitali smo i Instituciju ombudsmena za ljudska prava u BiH koja je već ranije reagovala po našim prijavama i utvrdila kršenje Zakona o slobodi pristupu informacijama po drugoj temi.
„Zakon o slobodi pristupa informacijama omogućava pravo pristupa informacijama koje su pod kontrolom javnog organa, svakoj fizičkoj i pravnoj osobi, a svaki organ ima obavezu te informacije priopćiti“, navode iz Institucije ombudsmena.
S obzirom da nadležni organi, bez nekog posebnog objašnjenja ne iznose informacije vezane za podsticaje da li je onda skrivanje takvih informacija od javnog značaja ili bi trebale biti dostupne javnosti.
„Postavlja se pitanje da li svaka informacija s kojom javni organ raspolaže predstavlja informaciju definiranu Zakonom o slobodi pristupa informacijama, u konkretnom slučaju, u Republici Srpskoj, a koja s tim povlači dužnost javnog organa da je priopći. Iz Zakona o slobodi pristupa informacijama proističe da je informacija koju je javni organ dužan priopćiti svaka informacija koja je kao takva definisana u uvodnim odredbama Zakona, koja je pod kontrolom javnog organa i koja predstavlja značajno javno dobro, odnosno čije priopćavanje je u skladu s javnim interesom”.
Dakle, ne radi se o bilo kojoj informaciji, već samo onoj koja ispunjava navedene uslove.
Nije dovoljno da javni organ samo utvrdi da neka informacija predstavlja izuzetak od javnog objavljivanja, taj javni organ takođe mora utvrditi, nakon obavljenog ispitivanja javnog interesa (test javnog interesa), da javno objavljivanje takve informacije nije u javnom interesu, što Opština Istočno Novo Sarajevo nije učinila i na na koji način nije objasnila zašto je skrivanje informacije o korisnicima podsticaja u javnom interesu.
