Na izbornim listama ove godine nalazi se više kandidata koji istovremeno obavljaju nekoliko funkcija. Iako naizgled djeluju nespojive, zakon im je omogućio da ipak budu kompatibilne. Ako ne postoji zakonska, onda se ni o moralnoj odgovornost ne znači ništa.
Pišu: N. B. Škrivan i M. Kovačević
U izbornoj jedinici 9 neka od zvučnijih imena, koja obavljaju najmanje dvije funkcije, a suštinski nisu u sukobu interesa, su Jovica Vlatković, Valerija Lakić, Rajko Papović, Miloš Tepavčević i Ognjen Kuljić.
Stranačkim raspodjelama funkcija dospjeli su na rukovodeća mjesta, uglavnom su u vrhu svojih partija na lokalnim nivoima, a u nedjelju će zatražiti podršku birača da nastave dalje.
Jovica Vlatković – Sukob bez sukoba
Jovica Vlatković nosilac je liste Narodne partije Srpske (NPS) za Narodnu skupštinu Republike Srpske (NSRS) u izbornoj jedinici 9.
Vlatković je trenutno predsjednik Gradskog odbora Narodne partije Srpske (NPS) u Trebinju i jedan od potpredsjednika ove partije. Istovremeno je i vršilac dužnosti direktora za razvoj i investicije u Elektroprivredi Republike Srpske. Zahvaljujući 397 glasova građana Trebinja, od 2020. godine je i odbornik u trebinjskoj Skupštni.
Naime, Vlatković je kao odbornik ušao ispred Nešićevog Demokratskog narodnog saveza (DNS). Nakon raskola u toj partiji, Vlatković je odabrao stranu Darka Banjca i podržao osnivanje nove političke partije, čime je sa sobom u novoosnovanu stranku povukao i dio bivšeg članstva DNS-a.
Vlatković je za predsjednika Gradskog odbora ove partije izabran u julu 2021. godine.
Prema Zakonu o javnim preduzećima Republike Srpske, za člana uprave preduzeća ne može biti imenovano lice koje obavlja izvršnu funkciju u političkoj partiji.
Međutim, Damjan Ožegović iz Transparensi internešnala BiH pojašnjava za “Direkt” da u našoj praksi nemamo definisano šta je to izvršna funkcija u političkoj partiji.
“To se najčešće ostavlja političkim strankama da same odrede”, kaže Ožegović.
Konkretno, prema javno dostupnim podacima, izvršni organ u NPS-u je Predsjedništvo, a njega, između ostalih, čine predsjednik i potrpredsjednici. Vlatković je, već smo spomenuli, jedan od potpredsjednika ove partije, tako da je u tom smislu, njegova funkcija u stranci izvršna.
No, problematično je nešto drugo. Ožegović kaže da prema Zakonu o sprečavanju sukoba interesa Vlatković ne može biti u sukobu interesa, jer je, kao prvo, izvršni direktor, a, kao drugo, vršilac dužnosti.
“Naša Komisija za sprečavanje sukoba interesa ovakve slučajeve uopšte ne tumači. Oni smatraju da u sukobu interesa može biti samo direktor, dakle, ne vršilac dužnosti niti izvršni direktor, već direktor u najužem smislu. Prema tumačenju naše Komisije, ovo ne bi bio sukob interesa”, jasan je Ožegović.
A da je u pravu, potvrdili su nam i u Komisiji za sprečavanje sukoba interesa u organima vlasti Republike Srpske.
“Funkcija izvršnog direktora nije tretirana Zakonom o sprečavanju sukoba interesa u organima vlasti Republike Srpske, odnosno vršenje navedenih funkcija naš zakon ne predstavlja kao zabranu”, kazali su za “Direkt” u Komisiji.
Jovica Vlatković je, političkim raspodjelama funkcija, u javno preduzeće došao iz privatnog sektora – radio je u “Euroherec” osiguranju u Trebinju. U toj firmi zaposleni su mu supruga i sin.
Na naša pitanja koja smo mu poslali mejlom, nije odgovorio.
Odgovore nismo dobili ni iz Elektroprivrede RS, od koje smo, između ostalog, tražili i da nam dostave kolika su mjesečna primanja Jovice Vlatkovića.
Miloš Tepavčević – i odbornik, i predsjednik i direktor
Da se primjerom Vlatkovića i Matičnog preduzeća vode i zavisna, tačnije RiTE Gacko, potvrđuje slučaj Miloša Tepavčevića. Godinama je v.d. izvršnog direktora za ekonomsko-finansijske poslove RiTE Gacko. Istovremeno je na čelu Opštinskog odbora Demos-a, kandidat je na ovim izborima za poslanika u NSRS u izbornoj jedinici 9 i aktuelni je odbornik ove stranke u Skupštini opštine Gacko.
Tepavčević je i član Predsjedništva Fudbalskog kluba “Mladost” iz Gacka.
I kod Tepavčevića je situacija ista. Od zvaničnog sukoba interesa izvukao ga je v.d. status, ali i to što funkcija izvršnog direktora nije tretirana zakonom koji bi regulisao sukob interesa.
Tepavčević je svoju političku karijeru počeo u DNS-u, u vrijeme dok je na njegovom čelu bio Marko Pavić. Kada je došlo do cijepanja stranke, Tepavčević se priključio Čubriloviću i stao na čelo opštinskog odbora. Na lokalnim izborima 2020. godine Demos je osvojio jedan mandat. Za tu stranku je, od registrovanih 8.240 birača u opštini Gacko, glasalo 240. Tepavčević je, kao nosilac, prikupio najviše, pa je, zahvaljujući glasovima 125 sugrađana, ušao u lokalni parlament.
Dio je vladajuće koalicije koju predvodi SNSD, a u postizbornoj podjeli kolača, Demosu je pripala uprava nad vrtićem, jedno načelničko mjesto u opštinskoj upravi, nekoliko mjesta u upravnim odborima institucija i nekoliko radnih mjesta, prvenstveno u RiTE Gacko.
Budući da je za male stranke izazov formirati kandidatsku listu, na njoj mogu da se nađu i oni koji su sa Tepavčevićem u tijesnoj rodbinskoj, rođačkoj ili kumovskoj vezi.
Iznos plate izvršnog direktora nije javno dostupan, a iz RiTE Gacko godinama ignorišu upite koji stižu iz “Direkta”. Ono što znamo je da se sa izvršnim direktorima potpisuje ugovor kojim se definišu mjesečna primanja i da ona nisu manja od 2.000 maraka. Odbornička naknada u opštini Gacko je 40% od prosječne neto plate zaposlenih u opštinskoj upravi, dakle oko 470 maraka, pošto je prosječna neto plata u Gacku 1.180 KM.
U imovinskom kartonu za 2020. godinu, Tepavčević je naveo prihod od plata u iznosu od 29.000 maraka, stan vrijednosti 45.000 te automobil od 10.000 maraka. Takođe, do 2029. godine, prema istim podacima, otplaćivaće kredit čiji je iznos 55.000 maraka. Godišnji prihod od plata njegove supruge je bio 10.000 maraka.
Tepavčević je u odgovoru na naša pitanja pojasnio da od svih funkcija koje obavlja plaćene su samo odbornička i direktorska.
“Ne smatram da obavljam previše uloga u društvenom i političkom životu. Da li uloge obavljam na adekvatan način, to pitajte one koji mogu objektivno da vam odgovore”, naveo je Tepavčević u svom odgovoru.
Ognjen Kuljić – vršilac dužnosti
Ognjen Kuljić nosilac je liste Socijalističke partije za Narodnu skupštinu Republike Srpske u izbornoj jedinici 9.
On istovremeno obavlja funkciju vršioca dužnosti direktora Elektro-Hercegovine u Trebinju i funkciju predsjednika Opštinskog odbora Socijalističke partije u Nevesinju. Takođe, i odbornik je u Skupštini opštine Nevesinje. Dobio je podršku 444 birača.
Budući da je i kod Kuljića u pitanju status vršioca dužnosti, iz gorenavedenih razloga, pitanje sukoba i ne može biti razmatrano.
Da je kojim slučajem on konačno imenovan za direktora javnog preduzeća, dakle, bez statusa v.d, taj bi se slučaj mogao razmatrati kao sukob interesa, kaže Damjan Ožegović. On je pojasnio da bi se pored Zakona o javnim preduzećima, u tom slučaju moglo govoriti i o drugom zakonu koji kaže da bilo koje lice koje je na funkciji u političkoj stranci, ne može biti konačno imenovano.
To odlično znaju u javnim preduzećima i ustanovama, pa gotovo da nema direktora koji nije “vršilac dužnosti”.
Ognjen Kuljić je prije dolaska u “Elektro-Hercegovinu” bio izvršni direktor za organizaciono-pravne poslove u Rudniku i termoelektrani (RiTE)Gacko.
U imovinskom kartonu za period 2020. godine Kuljić je prijavio ukupan godišnji prihod od 31.260 maraka, stan površine 65 kvadratnih metara, te automobile pežo 407 i citroen c3, ukupne vrijednosti 11.000 maraka. Takođe, naveo je da ima i kredit od 71.500 maraka, koji će isplaćivati do 2031. godine.
Na naš upit do objave ovog teksta od Kuljića nije stigao odgovor.
Valerija Lakić – “Ma šta kažete”
Valerija Lakić je kandidatkinja SNSD-a na listi za NSRS u izbornoj jedinici 9.
Lakić je poslanica Saveza nezavisnih socijaldemokrata (SNSD) u NSRS, a pored te, obavlja i funkciju direktorke trebinjske filijale Fonda zdravstvenog osiguranja Republike Srpske. Predsjednica je Aktiva žena SNSD-a u Trebinju.
“Prema našim zakonima, fondovi, agencije, zavodi i slični organi nisu obuhvaćeni, tako da ona, pored ove, može imati još funkcija”, navodi Ožegović.
Isto je i potvrdila u pismenom odgovoru našem portalu i Komisija za sprečavanje sukoba interesa Republike Srpske.
Ipak, Lakić zakon nije zabranio da ima duple mjesečne prihode.
Pored plate u Fondu, Lakić ima pravo i na skupštinski paušal koji iznosi oko 1.700 maraka.
Na izborima 2018. godine u imovinski karton prijavila je godišnju platu od 17.000 maraka te automobil Fiat punto vrijedan 9.000 maraka, a na računu je tada imala 7.000 KM. Prema istim podacima, poslanica Lakić je podigla kredit u vrijednosti od 19 hiljada maraka.
U dijelu u kome su prihode prikazivali supružnici navedeno je tada da njen muž ima godišnje prihode od 20.000 maraka. Navedeno je da posjeduje kuću tadašnje vrijednosti od 300.000 i auto citroen c4, tadašnje vrijednosti 15.000 maraka te kredit od 37.000 maraka, koji bi trebalo da bude isplaćen ove godine.
Djeca joj posjeduju stan, koji je prema procjenama, tada vrijedio 60.000 maraka.
Njen mandat na čelu Fonda obilježila je i sporna kupovina poslovnog prostora u Trebinju.
U ovoj izbornoj kampanji ostaće upamćen njen govor u Berkovićima kada je poručila da vlast uglavnom radi za one koji su njihovi glasači.
“Ovo što moram da vam kažem jeste činjenica koja je pogodila i Ljubinje, a to je da nemamo lokalnu vlast, a imamo republičku. Zahvaljujući tome vi gubite mnogo toga. Imali ste zemljotres, imali ste udar grada, mnogim ljudima je oštećen njihov prinos i izgubili su mnogo toga. Da imamo i lokalnu i republičku vlast sve bi to izgledalo mnogo drugačije”, rekla je Lakić.
Umjesto odgovora na pitanja koja smo joj poslali, Lakić nam je kratko napisala “Ma šta kažete?”. Podsjećamo, “Ma, šta kažete?” je rubrika našeg portala u kojoj objavljujemo specifične izjave ljudi iz javnog života, a u kojoj se Lakić u posljednje vrijeme našla u dva navrata.
Rajko Papović – Tri decenije politički faktor
Jedan od najdugovječnijih političara na bh. sceni je Rajko Papović iz Gacka. Vrhunac političkog uspjeha je doživio krajem 1996. kada je postao ministar za sport u drugoj Vladi Gojka Kličkovića. Iako mu nakon ministrovanja nije pošlo za rukom da postane ambasador (naginjao je tada ka Južnoafričkoj Republici), Papović je izrastao u biznismena čija se imovina mjeri milionima.
Kada je u pitanju njegov politički put, počeo je u SDS-u, potom je djelovao u Savezu za demokratsku Srpsku, da bi danas bio predsjednik Opštinskog odbora Prve SDS u Gacku.
Papović je na prošlim izborima bio na čelu liste kandidata za odbornike ove stranke koja je u Gacku dobila nešto manje od 200 glasova i osvojila jedan odbornički mandat. Na osnovu koalicionog sporazuma, Prvoj SDS je pripalo mjesto predsjednika SO Gacko za šta mjesečno dobija platu od 3.000 maraka.
Papović je i vlasnik firme “Safir” koja je samo od početka ove godine sa javnim preduzećima, mahom RITE Gacko i HET-om, ugovorila poslove čija je ukupna vrijednost više od pola miliona maraka. Otkako je na mjestu predsjednika skupštine njegov “Safir” direktnim sporazumom sklopio je posao sa Vodovodom i Komunalnim preduzećem u toj opštini, čiji je osnivač upravo Opština Gacko. Ukupna vrijednost ta dva ugovora je nešto više od 9.000 maraka.
Papović je vlasnik i jedne apoteke u Gacku.
Sa tih pozicija u ovom izbornom ciklusu juriša na mjesto poslanika u NSRS. Ovaj put mu je ime na listi pod nazivom Narodna partija Srpske – Darko Banjac – PUS – Prva SDS.
U imovinskom kartonu za prošlu, 2021. godinu, prijavio je godišnji prihod na ime plata u iznosu od 36.000 maraka, zatim stan u Trebinju, vrijednosti 100.000 maraka te firmu, procjenjene vrijednosti više od 1,4 miliona maraka. Njegova supruga je prijavila godišni prihod od plata 15.000 maraka i stan u Gacku, čija je vrijednost oko 50.000 maraka, kao i vozilo vrijednosti 4.000 maraka.
Na naša pitanja do zaključenja teksta nije odgovorio.
